İslam İktisadı Okumaları (Yerli Kaynaklar)

Konular: İslam fıkhında iktisadi konuların önceliği/payı, İslam düşüncesinde ve Müslüman toplumların hayatında iktisadi adalet, emek, asgari ücret, sigorta, mülkiyet, su/toprak/otlak/üretim araçları/enerji mülkiyeti, faiz, kredi, borç, kira…

Amaçlar: İktisadi konuları fıkıhçılara tartıştırmak, farklı yaklaşımların karşılaşma anını yakalamak, gerekirse karşıt görüşlü olup çalıştaya katılmak istemeyenlere de gidip çalıştayda bu karşıt görüşleri de dile getirmek, bu konuda mevcut birikimi tüketmek değil taş üstüne taş koymak, konuya farklı bakanlar arasında kesişen ve karşıt noktaları tespit etmek, konuyu tarih-toplum-kültür bağlamını gözden kaçırmadan tartışmak…

Konuşmacılar: Türkiye’den iktisadi konuları çalışan fıkıhçılar ve İslam’ın iktisadi hükümlerini dikkate alan iktisatçılar

Bu bağlamda beş başlık altında çalışmalar yapılması öngörülmektedir:

0. GENEL: İSLAM İKTİSADI

Ahmet Tabakoğlu, İslam ve Ekonomik Hayat, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, İstanbul, 1987

Ahmet Tabakoğlu, İslam İktisadı (Toplu Makaleler 2), Kitabevi

Ahmet Tabakoğlu, İslam İktisadına Giriş, Dergah

M. Sait Çekmegil, İslam’da İktisat Anlayışımız, 1966 (113 sayfa)

Sezai Karakoç, İslam Toplumunun Ekonomik Strüktürü, 1967

Sabahattin Zaim, İslâm-İnsan Ekonomi, Yeni Asya Yayınları, 1995 (190 s.)

Sabahattin Zaim, “Modern İktisat ve İslam”, Türkiye’nin Yirminci Yüzyılı, Cilt 1, İşaret Yayınları, İstanbul, 2005, s. 483- 501

Servet Armağan, İslam Ekonomisi, Gündönümü Yayınları, 2005

Mehmet Asutay, “A Political Economy Approach to Islamic Economics: Systemic Understanding for an Alternative Economic System”, Kyoto Bulletin of Islamic Area Studies, Cilt: 1, Sayı: 2, 2007, s. 3-18

I. FİNANS: FAİZ, KREDİ, BORÇ, SİGORTA ve ÖZEL FİNANS KURUMLARI

Sabri Orman, “Kuran ve İktisat: Kredi ve Faiz Meselesine Makro-Sistemik Bir Yaklaşım”, İktisat, Tarih ve Toplum, İstanbul, Küre, s. 161-176.

Abdülaziz Bayındır, Ticaret ve Faiz, Süleymaniye Vakfı Yayınları

Mehmet Asutay, “The Socio-Ethical Failure in Islamic Banking and Finance”, New Horizon, Sayı: 182, Ocak-Mart 2012, s. 33-35.

Mehmet Asutay, “Considering the Dichotomy between the Ideals and Realities of Islamic Finance”, New Horizon, Sayı: 174, Ocak Mart 2010, s. 32.

Mehmet Asutay, “Islamic Banking and Finance: Social Failure”, New Horizon, Sayı: 169, 2008, s. 1-3.

Mehmet Asutay, “Two Track Development: The Future of Islamic Finance in Turkey”, Islamic Business and Finance, Sayı: 22, 2007, s. 12-13.

Süleyman Karagülle, Alternatif Faizsiz Banka, İz Yayıncılık

Süleyman Uludağ, İslam’da Faiz Meselesine Yeni Bir Bakış, İstanbul, Dergâh

Abdullah Durmuş, Fıkhi Açıdan Günümüz Para Mübadelesi İşlemleri, İSAM Yayınları, 2009

II. ÜRETİM: İŞÇİ-İŞVEREN İLİŞKİLERİ, ZANAATKAR ve İŞÇİ, ASGARİ ÜCRET, SENDİKA ve GREV

Edisyon, İslamda Emek ve İşçi İşveren Münasebetleri, Abdulvahhab Öztürk, Ahmet Tabakoğlu, Ali Şafak, Ali Bardakoğlu, Celel Yeniçeri, Halit Ünal, Hamza Aktan, Hamdi Döndüren, İstanbul, Ensar Neşriyat

Hayrettin Karaman, İslam’da İşçi-İşveren Münasebetleri, 1981

Sabahaddin Zaim, “Türkiye’nin Sosyal ve İktisadi Siyaseti (İşçi Meseleleri)”, Türkiye’nin Yirminci Yüzyılı, Cilt 1, s. 319- 332, İşaret Yayınları, İstanbul, 2005

M. Sabri Erdoğdu, İslam Ekonomisinde Gelir ve Sermaye, Sebil Yayınevi, 1994

Celal Yeniçeri, Peygamber ve Sonrasında İslam’ın Emeğe Bakışı ve Emek Hayatını Düzenlemesi, İstanbul, Çamlıca Yayınları

Mahmut Kaya, Çalışanların Hakları ve İslam, Fecr

Elnure Azizova, Hz. Peygamber Döneminde Çalışma Hayatı ve Meslekler, İSAM y. 2011

İslami İlim Araştırmaları Vakfı, İşçi-İşveren Münasebetleri, İlmi Neşriyat, İstanbul,1990

Abdülvehhab Öztürk, İslam’da Emek ve İşveren Münasebetleri, Ensar Vakfı y., İstanbul, 1986

Faruk Beşer, İslam’da Sosyal Güvenlik, Seha Neşriyat, İstanbul, 1988

Hasan Köse (iktisat alanında yazıyor, Eğitim-Bir-Sen)

Orhan Atalay, Kuran-ı Kerim’de İnsan-Meta İlişkisi ve Çalışmanın Yeri, (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1993

M. Rami Ayas, Kuran-ı Kerim’de Çalışma Kavramı: Sosyolojik Bir Yaklaşım, İzmir, 1994.

Ali Bardakoğlu, “İslam Hukukunda İşçi-İşveren Münasebeti”, İslam’da Emek ve İşçi İşveren Münasebetleri, İstanbul, 1986, s. 167-252.

Mustafa Macit, “Çalışmayla İlgili Tutumlar, Zihniyet ve Din”, EKEV Akademi Dergisi, IX/23 (2005) s. 255-270.

Edisyon, Sendikal Mes’eleler, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, 1986

Adem Esen, Sosyal Siyaset Açısından İslam’da Ücret, Diyanet Vakfı Yayınları

III. MÜLKİYET: TOPRAK MÜLKİYETİ, MİRAS, ZEKAT, İNFAK ve ADİL BÖLÜŞÜM

Mustafa Demirci, İslam’ın İlk Üç Asrında Toprak Sistemi, Kitabevi

Fahri Demir, İslam Hukukunda Mülkiyet Hakkı ve Servet Dağılımı, Diyanet İşleri Başkanlığı, Ankara, 1993

Ali Soylu, Kur’an’da Servet Dağılımı, Pınar Yayınları, İstanbul, 2003

Hayri Kırbaşoğlu, Ahir Zaman İlmihali, OTTO

Ali Özek, Hayrettin Karaman, M. Akif Aydın ve Mehmet Erkal, İbadet ve Müessese Olarak Zekat, İslami İlimler Araştırma Vakfı Yay., İstanbul, 1984

Mehmet Şeker, İslam’da Sosyal Dayanışma Müesseseleri, Diyanet İşleri Başkanlığı  Yayınları, Ankara, 1991

IV. TİCARET: PİYASA, MEDİNE PAZARI, HİSBE TEŞKİLATI, DEVLET DENETİM ve MÜDAHALESİ

Cengiz Kallek, Asr-ı Saadet’te Yönetim-Piyasa İlişkisi, İstanbul, İz, 1997.

Mustafa Özel’in kitap ve makaleleri

Hamdi Döndüren, Ticaret Rehberi, Erkam Yayınları (338 sayfa)

Hamdi Döndüren, Ticaret ve İktisat İlmihali, Erkam Yayınları (674 sayfa)

Hamdi Döndüren, Çağdaş Ekonomik Problemlere İslami Yaklaşımlar, Kültür Basın Yayın Birliği

Hamdi Döndüren, Günümüzde Vakıf Meseleleri, Erkam Yayınları (328 sayfa)

V. İSLAM TARİHİNDE VE OSMANLI’DAN BUGÜNE İKTİSAT ZİHNİYET VE AHLAKI

Ahmet Tabakoğlu, İktisat Tarihi (Toplu Makaleler 1), Kitabevi.

Ahmet Tabakoğlu, Türkiye İktisat Tarihi, Dergah

Mehmet Genç, Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonomi, Ötüken

Cengiz Kallek, İslam İktisat Düşüncesi Tarihi, Klasik

İsmet Uçma, Bir Sosyal Siyaset Kurumu Olarak Ahilik, İşaret Yayınları, 2011

Mustafa Macit, “Çalışmayla İlgili Tutumlar, Zihniyet ve Din”, EKEV Akademi Dergisi, IX/23 (2005) s. 255-270.

Sabri Orman, Gazali’nin İktisat Felsefesi, İnsan

İbrahim Erol Kozak, İbn Haldun’a Göre İnsan-Toplum-İktisat, Pınar Yayınları, 1984; (genişletilmiş 2. baskı: İnsan-Toplum-İktisat adıyla, Değişim Yayınları, 1999)

Adem Esen,  Mevlana Celaleddin Rumi’nin İktisat Anlayışı, Rumi Yayınları, 2007; Ötüken Neşriyat, 2012

Mustafa Özel’in kitap ve makaleleri

Ahmet Güner Sayar, Der., Ülgener Yazıları, Derin y.

Hamdi Genç ve M. Erdem Özgür, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Politik İktisadi Düşüncenin Evrimine Kısa Bir Bakış”, Tasarrufat-ı Mülkiye içinde, Serandi Arşizen, Kitabevi y., 2011, s. x-x.

 

KONUYLA İLGİLİ DİĞER İSİM VE ESERLER

Mehmet Muhammed Korkmaz

İlhami Güler

Lütfü Bergen (http://lutfibergen.blogcu.com)

Nurettin Yıldız (Sosyal Doku Derneği)

Yunus Vehbi Yavuz

M. Cevat Akşit, “3. Bölüm: Adaletle İlgili Olarak Lanetlenenler”, “4. Bölüm: Ekonomi Alanıyla İlgili Olarak Lanetlenenler”, “5. Bölüm: Yönetim Alanında Lanetliler”, “6. Bölüm: Beşeri İlişkilerle İlgili Lanetlenenler”, “7. Bölüm: Yeryüzü Sınırlarını Değiştirip Haklara Tecavüz Sebebiyle Lanetlenenler”, İslam’da Lanetliler, Birun y., İstanbul, 2007 içinde